Những tác động của hiệu ứng đà điểu đến con người | Safe and Sound

Hiệu ứng đà điểu có thể coi là một hiệu ứng “lừa mình dối người” khi đứng trước những thông tin tiêu cực, hay những sự thật đau lòng. Bác sĩ tâm lý cho biết, thay vì đối diện với sự thật, chúng ta chọn cách giả vờ không hay không biết, giống như con đà điểu vùi đầu xuống cát để né tránh những nguy hiểm đang cận kề.

Nguyễn Thị Hồng Hạnh | Bác sĩ - Viện tâm lý và sức khỏe tinh thần SnS

Trung tâm Nghiên cứu Sức khỏe Cộng đồng và Phát triển

1. Biểu hiện của hiệu ứng đà điểu

Theo bác sĩ tâm lý, hiệu ứng đà điểu khiến chúng ta trở thành một kẻ hèn nhát vì luôn né tránh những sự thật đang bày ra trước mắt. Chúng cũng làm ảnh hưởng đến tiến độ công việc và tỷ lệ thành công của chúng ta trong cuộc sống. Hãy kiểm tra xem bản thân có những biểu hiện của hiệu ứng đà điểu không:

• Không dám đối mặt với những áp lực trong cuộc sống, luôn né tránh những điều có thể gây tổn thương cho bản thân.
• Không muốn nhìn nhận sự thật trước mắt vì sợ tổn thương. Bác sĩ tâm lý nhấn mạnh, họ né tránh những dấu hiệu bất thường, những điều được cảnh báo từ trước và huyễn hoặc bản thân rằng mọi thứ đều ổn. Bạn tin rằng nếu không cố tình để cập đến thì mọi thứ sẽ không có gì thay đổi.
• Cố chấp với những quyết định của mình đến mức không nghe lời khuyên từ người khác. Bác sĩ tâm lý cho biết, họ đặt niềm tin vào kế hoạch và quyết định của bản thân lớn đến mức né tránh những lời khuyên vì sợ bản thân sẽ lung lay khi nghe phân tích. Một số bạn cũng dự đoán được rủi ro, nhưng vẫn quyết định làm theo ý mình vì không chấp nhận được những sai lầm và không muốn nhìn thẳng vào sự thật.

Ảnh 1: Bạn cố tình giả ngây và bỏ ngoài tai những lời cảnh báo như con đà điểu chui đầu xuống cát

• Hoàn toàn né tránh những thông tin tiêu cực, mà chỉ quan tâm đến những thứ tích cực mà bản thân muốn nghe. Bạn sẽ tránh đọc một vài trang tin, một vài tờ báo, hay những chủ đề cụ thể để tránh bị ảnh hưởng bởi những tin tức tiêu cực. Theo bác sĩ tâm lý, họ cũng tránh theo dõi những chương trình tivi, những góp ý từ những người bạn không thích, hoặc bỏ ngoài tai những thông tin thật sự cần thiết vì chúng khiến bạn cảm thấy không thoải mái.
• Bạn có xu hướng tiếp nhận thông tin và lý giải chúng một cách sai lệch. Bằng cách bẻ cong sự thật, bạn sẽ không còn cảm thấy bối rối, tội lỗi, không bị những cảm giác tồi tệ đeo bám. Nếu tình trạng này kéo dài, hiệu ứng đà điểu có thể biến bạn thành một kẻ ích kỷ, giả dối, chỉ quan tâm đến suy nghĩ và cảm xúc cá nhân mà bỏ quên sự thật. Bác sĩ tâm lý khuyến cáo, việc tiếp nhận thông tin sai lệch khiến bạn luôn hướng suy nghĩ về những điều tích cực, mà bỏ quên bản chất thật sự của vấn đề và những khó khăn mà ta cần đối mặt.

2. Ảnh hưởng của hiệu ứng tâm lý này đến con người

Hiệu ứng đà điểu là hòn đá cản đường mà bạn cần loại bỏ. Theo bác sĩ tâm lý, hiệu ứng tâm lý này ngăn cản sự vươn lên từ thất bại, sự trưởng thành và sự thành công của bạn trong tương lai. Những người không dám đối diện với sự thật, chọn cách an toàn mà bỏ qua những thách thức ẩn chứa nhiều cơ hội sẽ không bao giờ thành công như những người dám đương đầu với khó khăn và chấp nhận thất bại.

Ảnh 2: Người bệnh ngày càng tự ti và không có dũng khí đối diện với khó khăn, thử thách

Bác sĩ tâm lý nhấn mạnh, càng chối bỏ những vấn đề tiêu cực, bạn càng không có khả năng chống chọi với khó khăn và thiếu kỹ năng giải quyết vấn đề khi có bất ngờ xảy ra. Việc né tránh chỉ kéo dài thời gian và khiến vấn đề ngày càng tồi tệ hơn, chứ không thể giải quyết chúng một cách triệt để. Ngoài ra, bác sĩ tâm lý cho biết, việc liên tục né tránh những thông tin tiêu cực có thể khiến bạn ngày càng nhút nhát, tự ti, không còn đủ tự tin để đương đầu với cuộc sống.

Hiệu ứng đà điểu còn khiến chúng ta đánh mất những mối quan hệ tốt đẹp và quan trọng. Bác sĩ tâm lý khuyến cáo, việc liên tục từ chối sự giúp đỡ của những người thân quen, không dám đối diện với sự thật, có thể đẩy bạn ngày càng rời xa đồng nghiệp, người thân hay bạn bè. Sự tích cực độc hại khi né tránh khó khăn cũng ảnh hưởng đến tinh thần, khiến bạn dễ rơi vào căng thẳng, mệt mỏi, trầm cảm và nhiều vấn đề sức khỏe khác.